Yaz Saatleri uygulaması ülkemizde maalesef günümüze kadar gelmiş tek kelime ile bir arapsaçıdır. Bu konuda rahmetli astrolog dostum Haluk Akçam, ben ve astrolog dostum Metin kiraz bundan 30 seneki imkanlara göre bazı çalışmalar yapmıştık. Ancak o zamanlarda Internet olmaması, dolayısıyla da gazete arşivlerine istediğimiz gibi ulaşamamamız, rasathanedeki bilgilerin kısıtlılığı yüzünden yeterli bilgiler edinemedik. Yaz saatleri hakkında sadece küçük bir liste oluşturabildik. Oysa son yıllarda Astrloji dergisinden Oya Vulaş, Astroloji Türkiye’den Devrim Yılmazer gibi değerli astrolog arkadaşlarımız çok ciddi çalışmalar yaparak ülkemizdeki bu istikrarsız yaz saatlerini tespit ettiler. Ancak gerek astrology.com , gerekse SolarFire gibi enternasyonel astroloji mercileri bu son uygulamaları henüz kullanmıyorlar. Ne zaman kabullenecekler? Tabii merak konusu. Neyse ki artık bu uygulamalar sağlıklı biçimde bilindiğinden biz kendi yaz saati tablolarımızı kullanmaya başladık bile. Onlar da bunu kabullendiklerinde, Türkiye’de doğmuş kişilerin horoskoplarını daha sağlıklı biçimde çıkarmaya başlayacaklardır. Şimdilik maalesef bazı yıllardaki uygulamaları bilmediklerinden bazı yanlışlıklar oluyor. Burada sizlere saatler hakkında kısa bilgiler verip, çoğunuzun kullandığı profesyonel programlardaki İngilizce kısaltmaların ne anlama geldikleri ve hangi saat dilimini içerdikleri anlatılmaktadır.
ZAMAN VE SAATLER HAKKINDA KISA BİLGİLER
YEREL ZAMAN (LOCAL TİME) : Gökyüzünde doğudan doğup batıya doğru hareket eden gök cisimleri, dünya üzerinde doğuda bulunan noktaların boylamlarından daha erken, batıda bulunan noktaların boylamlarından daha geç zamanda geçerler. Bunun sonucu olarak, boylam farkı bulunan yerlerin saatleri değişik olur. Bu durumda, gök cisimlerinin meridyen geçişlerine göre değişik zaman tanımlan karşımıza çıkar. Sonuç olarak, yeryüzünün her noktası için özel bir zaman vardır. Bu zamana yerel zaman (lokal time) denir. Günlük hayatta yerel zamanı kullanmak bir ülke içinde karışıklıklara yol açar. Bunu önlemek için, bir ülkede, ortak olarak kullanılmak üzere yeni bir zaman tanımına gerek duyulmuştur. Bir ülkenin bütün ulusal sınırlan içinde, ortak olarak kullanılan zamana bölge zamanı denir. Bu iki zaman tanımını, daha belirgin olabilmesi için bir örnek ile belirtelim: Ülkemizde bölge zamanı saat 12 iken, Erzurum’daki yerel zaman 12.49, İzmir’deki yerel zaman 11.52’dir.
YAZ SAATLERİ (DAYLIGHT SUMMER TIME): Birçok ülkede enerji tasarrufu amacıyla kullanılan yaz saatleri uygulaması yaz dönemine rastlayan aylarda saatleri 1 saat ileri almak esasına dayandırılan bir uygulamadır. Buna yaz saati uygulaması denir. Uygulanmasına ilk olarak 1916 yılında İngiltere’de başlanmış ve pek çok ülke tarafından kabul görmüştür. Bu uygulamaların ülkelere göre dağılımını ve tarihini görebilmek için kitapçıklar vardır. Buradaki listeler bize yaz saati uygulayan ülkeleri ve uygulama tarihlerini gösterir. Türkiye’miz bu uygulamaya 1920 de katılmıştır. Ancak diğer ülkelerin uygulamalarıyla kıyas edildiğinde ülkemizde yaz saatleri uygulamasının son derece istikrarsız olduğu görülür. Eğer doğduğunuz süreç içinde yaz saati uygulaması varsa, Türkiye’nin Greenwheech’e olan saat farkı iki saat iken, yaz saati uygulamasında bu fark üçe çıkar ve -3 alınır
SAVAŞ ZAMANI (WAR TIME): Savaş dönemlerinde uygulanan iki saatlik bir saat uygulamasıdır. ABD de 1918 de yürürlüğe giren Standart Saat yasası 1. Dünya savaşının başlaması ile beraber 1919 yılında yürürlüğe kurulmuştur. Yin 2. Dünya sacaşında da 9 Şubat 1942 tarihinde uygulanmaya başlayan savaş saati uygulaması 25 Eylül 1945 tarihinde çıkan War Time Yasası ile 30 Eylül 1945 tarihi itibariyle sona ermiştir.
Türkiye’nin Greenwheech’e olan saat farkı iki saat iken, savaş saati uygulaması ile ise dörde çıkar. Yani yükselen hesaplanırken doğum saatinden iki saat çıkartılacağına savaş saati uygulamasının olduğu dönemde dört saat çıkartılır. – 4 kullanılır.
PROGRAMLARDAKİ ZAMAN KISALTMALARI VE SAAT İÇERİKLERİ
ALASKA HAVAİ GÜN IŞIĞI ZAMANI (Alaska- Havai Day light Time) : AHDT+ 09.00)
ALASKA HAVAİ GÜNDÜZ ZAMANI (Alaska- Havai Day Time): AHST + 10.00
ATLANTİK GÜN IŞIĞI ZAMANI (ATLANTIC DAY LIGHT TIME) : ADT + 03.00
ATLANTİK SAVAŞ ZAMANI (ATLANTIC WAR TIME) : AWT + 03.00
ATLANTİK ZAMANI (ATLANTIC TIME) : AST + 04.00
AVRUPA MERKEZ GÜN IŞIĞI ZAMANI (CENTRAL EUROPAIAN DAY LIGHT TIME) : CEDT – 02.00
AVRUPA ZAMANI (CENTRAL EURAPAIEN TIME) : CET – 01.00
AVUSTRALYA MERKEZ ZAMANI (AUSTRALIEN CENTRAL TIME) : ACST – 09.30
AVUSTRALYA MERKEZ YAZ ZAMANI (AUSTRALIEN CENTRAL SUMMER TIME): ACDT – 10.30
BAĞDAT ZAMANI (BHAGDAD TIME) : BAT – 03.00
BATI AFRİKA ZAMANI (WEST AFRICA TIME) : WAT + 01.00
BATI AVUSTRALYA ZAMANI(AUSTRALIEN WESTERN TIME) : AWST – 08.00
BATI AVUSTRALYA YAZ ZAMANI (AUSTRALIEN WESTERN SUMMER TIME ) : WDT – 09.00
BİLİMSEL ZAMAN (NOME TIME): NT + 11.00
BREZİLYA ZAMANI (BRAZIL ZONE 2): BZT2 + 03.00
ÇİN ZAMANI (CHINA COAST TIME): CCT – 08.00
DAĞ GÜN IŞIĞI ZAMANI (MOUNTAIN DAYLIGHT TIME) : MDT + 06.00
DAĞ SAVAŞ ZAMANI (MOUNTAIN WAR TIME) : MWT + 06.00
DAĞ ZAMANI (MOUNTAIN TIME) : MST + 07.00
DOĞU AVRUPA ZAMANI (EASTERN EURAPAIEN TIME): EET – 02.00
DOĞU AVUSTRALYA ZAMANI (AUSTRALIAN EASTERN TIME): AEST – 10.00
DOĞU AVUSTRALYA YAZ ZAMANI (AUSTRALIEN EASTERN SUMMER TIME ): AEDT – 11.00
DOĞU GÜN IŞIĞI ZAMANI (EASTERN DAYLIGHT TIME): EDT + 04.00
DOĞU SAVAŞ ZAMANI (EASTERN WAR TIME): EWT + 04.00
DOĞU ZAMANI (EASTERN TIME): EST + 05.00
GUAM ZAMANI (GUAM TIME ) : GST – 10.00
GÜNEY AVUSTURALYA ZAMANI (SOTH AUSTRALIEN TIME) : SAT – 09.30
GÜNEY SUMATRA ZAMANI (SOTH SUMATRA TIME) : SSUT – 07.00
HAVAİ ZAMANI (HAVAI TIME) : HST + 10.00
HİNDİSTAN ZAMANI (INDIAN TIME) : IST – 05.30
İNGİLİZ SAVAŞ ZAMANI (BRITISH WAR TIME ) : BWT – 02.00
İNGİLİZ YAZ ZAMANI (BRITISH SUMMER TIME ) : BST – 01.00
JAPON ZAMANI (JAPAN TIME) : JST – 08.00
JAVA ZAMANI (JAVA TIME) : JT – 07.00
KUZEY SUMATRA ZAMANI (NORTH SUMATRA TIME): NSUT – 06.30
MERKEZ GÜN IŞIĞI ZAMANI (CENTRAL DAYLIGHT TIME) : CDT+ 05.00
MERKEZ SAVAŞ ZAMANI (CENTRAL WAR TIME) : CWT + 05.00
MERKEZ ZAMANI (CENTRAL TIME) : CST + 06.00
ORTA AVRUPA ZAMANI (MIDDLE EURAPAIEN TIME) : MET – 01.00
PASİFİK GÜN IŞIĞI ZAMANI(PASIFIC DAY LIGHT TIME) : PDT + 07.00
PASİFİK SAVAŞ ZAMANI(PASIFIC WAR TIME) : PWT + 07.00
PASİFİK ZAMANI(PASIFIC TIME) : PST + 08.00
RUS ZAMANI 3 (USSR ZONE 3) : USZ 3 – 04.00
RUS ZAMANI 4 (USSR ZONE 4) : USZ 4 – 05.00
RUS ZAMANI 5 (USSR ZONE 5) : USZ 5 – 06.00
YENİ KEŞFEDİLEN ÜLKELER ZAMANI (NEW FOUNLAND TIME) : NST + 03.30
YENİ ZELANDA YAZ ZAMANI (NEW ZEALAND SUMMER TIME) : NZST – 13.00
YENİ ZELANDA ZAMANI ( NEW ZEALAND TIME) : NZT – 12.00
YENİ ZELANDA ZAMANI 1940 ÖNCESİ ZAMANI (NEW ZEALAND TIME (PRE 1940) ) : NZ – 11.00
YENİ ZELANDA 1940 ÖNCESİ ZAMANI (NEW ZEALAND (PRE 1940) : NZS -12.30
Gufran Erkılıç